- Kinh văn:
- Sư viết: Bệnh nhân mạch phù giả tại tiền, kỳ bệnh tại biểu; phù giả tại hậu, kỳ bệnh tại lý, yêu thống bối cường bất năng thành, tất đoản khí mà cực Dã.
- Dịch nghĩa:
- Thầy nói: Bệnh nhân mạch phù ở trước (Bộ quan) là bệnh tại biểu; mạch phù ở sau (bộ quan) là bệnh tại lý eo lưng đau, vai lưng cứng không đi được thì sẽ đoản khí mà cùng cực
- Ngụy Lệ Đan chú:
- Mạch phù tại tiền là mạch ở bộ thốn, mạch phù tại hậu là mạch ở bộ xích, thốn Bộ mạch phù bệnh tất tại biểu, là chứng bệnh thiên khí ngoại cảm. Xích bộ mạch phù là bệnh tại lý là bệnh của chính khí nội thương mà nghiệm ra ngoại chứng, có eo lưng đau vai lưng cứng không đi được thì sẽ đoản khí mà cùng cực. Mạch xích là mạch của thận, thận mạch cứng trầm mà phù thì đó là thận hư khí nghịch, thận hư mà hàn khởi dậy theo eo lưng nhập vai lưng làm vai lưng cường thống, chân gối vô lực, càng làm phế khí vô căn, đoản khí thượng nghịch đó là bệnh ở thận nên nói là bệnh ở lý.
- Nhận xét:
- Kinh văn này Trọng Cảnh phân biệt tiền, hậu là nói về bộ vị thốn và xích qua xem mạch để biện bệnh biểu lý, nội thương hay ngoại cảm. Thốn thuộc dương chủ biểu nên mạch thốn phù là bệnh ở biểu, ngoại cảm. Còn xích thuộc âm chủ lý, mạch xích phù là bệnh tại lý, nội thương tình huyết, tinh huyết hư mà thụ tà (tà khí xâm nhập vào cơ thể) làm cho eo lưng đau vai lưng cứng không đi được tinh hư không có khả năng năng giữ khí quy về nguồn, khí phản thượng nghịch nên đoản khí.
Người đăng: BS.Trần Văn Toàn
🔎 Tra cứu thông tin tiện ích hơn trên App Tuệ Y
🌐 Link tải CH Play: Tuệ Y
