-
Ý nghĩa tên huyệt:
- “Kiên” có nghĩa là vai
- “Ngung” có nghĩa là đầu xương vai
- Huyệt này ở đầu xương vai và có dấu hiệu ở sự rối loạn vai nên gọi là Kiên Ngung (Đầu xương vai)
- Thuộc kinh: Thủ dương minh đại trường
- Tên khác: Trung Kiên Tỉnh, Thiên Ngung, Biên Cốt, Ngung Tiêm, Kiên Cốt
-
Vị trí:
- Khi điểm huyệt dang cánh tay thẳng, mỏm cùng vai và mấu động lớn xương cánh tay làm thành hai chỗ hõm, huyệt ở chỗ hõm nhỏ phía trước, sát bờ trước mỏm cùng vai
-
Giải phẫu, thần kinh:
- Dưới huyệt là khe giữa bó đòn và bó cùng vai của cơ delta, khe khớp giữa xương bả vai và xương cánh tay
- Thần kinh vận động cơ là dây thần kinh mũ
- Da vùng huyệt chi phối bởi tiết đoạn thần kinh C4
- Đặc tính: Giao hội của thủ Dương Minh, Thủ Thái Dương, Dương khê
- Công năng: Sơ tán phong thấp ở kinh lạc, thanh tiết Hỏa khí ở Dương Minh, thông lợi các khớp, đuổi tà giải nhiệt
-
Chủ trị:
- Tại chỗ: Viêm khớp vai
- Theo kinh: Đau nhức thần kinh hoặc cơ do phong thấp
- Toàn thân: Trúng phong, liệt nửa người, huyết áp cao, chứng nhiều mồ hôi
-
Phương pháp châm cứu:
- Châm: Thẳng , sâu 2-3 thốn
- Cứu: 3-5 lửa
-
Ôn cứu: 5-15 phút
- Chú ý: Không nên cứu nhiều
-
Tham Khảo:
- <Giáp Ất> quyển thứ 10 ghi rằng: “Trong vai nóng, đau ngón tay cánh tay, dùng huyệt Kiên Ngung làm chủ”
- <Thiên Kim> quyển thứ 8 ghi rằng: “châm một huyệt Kiên Ngung thì có thể bắn cung được, Chân Quyền”
- <Đại Thành> quyển thứ 6 ghi rằng: “Kiên Ngung chủ trị trúng phong tay chân không cử động được, liệt nửa người, phong nhiệt nóng trong vai, đầu không quay được, vai cánh tay đau nhức, vai yếu, tay không đưa tới đầu, co quắp, phong nhiệt ẩn dưới da, sắc mặt tiều tụy, suy nhược tiết tinh, thương hàn nhiệt chưa dứt, tay chân nóng, các loại bứu cổ”
- <Đại Thành> quyển thứ 9 ghi rằng: “Vai lưng sưng đỏ đau, dùng huyệt Kiên Ngung, Phong Môn, Trung Chử, Đại Trữ”
- <Bách Chứng Phú Phú> ghi rằng: “Kiên Ngung, Dương Khê tiêu ẩn phong do nhiệt cực”
- <Đồ dực> ghi rằng: “Ngày xưa có bênh phong tý, cánh tay đau yếu sức, không thể cầm cung. Chân Quyền châm vào đó có thể bắn cung. Huyệt này nếu cứu bán thân bất toại dạng phong từ 7-40 mồi không thể nhiều hơn, e sợ sẽ teo cơ. Nhưng cứu không phải như châm, nên kiêng cữ thịt rượu, 5 loại chất cay. Huyệt này chủ về tả nhiệt của tứ chi với Vân Môn, Ủy Trung, Yêu Du điều trị như nhau, huyệt này có sách nói nên châm sâu và kích thích mạnh thì mới có hiệu quả”
-
Phối huyệt:
- Phối Dương Khê trị phong chẩn
- Phối Kiên Tỉnh, Khúc Trì trị đau vai, cánh tay (Đại Thành)
- Phối Kiên Nội Lăng, Kiên Liêu, Khúc Trì trị viêm quanh khớp vai
- Phối Kiên Liêu, Dương Lăng Tuyền trị viêm bao khớp dưới xương vai
- Phối Khúc Trì, Hợp Cốc để chữa liệt chi trên
Người đăng: BS.Trần Văn Toàn
🔎 Tra cứu thông tin tiện ích hơn trên App Tuệ Y
🌐 Link tải CH Play: Tuệ Y
