Tính vị:
– Tính: Hàn
– Vị: Khổ
Quy kinh:
Tỳ, Vị, Can, Tâm bào lạc, Đại trường.
Công năng:
1- Thanh trường thông tiện
2- Thanh nhiệt tả hỏa
3- Hành thủy tiêu thũng
4- Đạo ứ thông kinh
5- Giải độc y sang
Phân tích:
Vị đại hoàng đắng hàn, trầm và đi xuống, chỉ đi mà không giữ lại, chẳng những tẩy rửa thực nhiệt tích trệ ở tràng vị để bụng được thông suốt mà còn tả nhiệt độc ở huyết phận, phá ứ, sức thuốc rất mạnh, có thể gọi là Tướng quân. Cứ đại tiện bí kết táo bón thuộc kinh Dương minh, nhiệt độc ứ trệ ở huyết phận thì vị thuốc này là chủ yếu.
Liều dùng:
Trung bình 1,5-9g, cá biệt có thể dùng 12-15g
Bào chế:
Rửa sạch, nhanh, ủ vừa mềm, thái mỏng, sấy nhẹ cho khô vừa, tẩm rượu.
Dùng sống sức thuốc mạnh hơn.
Thứ xốp cũng rửa sạch nhanh, đồ qua, thái mỏng.
Bảo quản:
Để nơi khô ráo, tránh ẩm mốc, mọt.
Kiêng kỵ:
– Vô tà nhiệt.
– Vô tích trệ.
– Thai tiền sản hậu.
So sánh:
– Đại hoàng sống thì sức tả hạ mãnh liệt, cho nên trong những bài thuốc công hạ thường dùng Sinh đại hoàng và được ghi chú “bỏ vào sau”
– Đại hoàng tẩm dược sao (tẩm rượu hoặc rửa rượu) có thể giúp đạt tới bộ phận trên mà dồn bỏ nhiệt đi xuống, rửa rượu có thể giúp thêm sức tả (thích hợp với các tình huống đau răng, mắt đỏ, nóng rát vùng ngực)
– Đại hoàng chưng kỹ thì sức tả hạ hòa hoãn thích hợp cho người cao tuổi, người thể lực yếu
– Đại hoàng sao thành than có thể chữa Đại trường có tích trệ gây nên đại tiện ra huyết
– Đại hoàng và Ba đậu đều là thuốc tả mạnh. Nhưng Ba đậu tính nhiệt, Đại hoàng tính hàn
Phối dược:
– Đại hoàng kết hợp với Cam thảo có tác dụng chống nôn
– Đại hoàng kết hợp với Mang tiêu có thể tăng cường sức tả hỏa
– Đại hoàng kết hợp với Hoàng cầm, Chi tử giúp tả Phế hỏa
– Đại hoàng kết hợp với Hoàng liên giúp tả tâm hỏa
– Đại hoàng kết hợp với Long đởm thảo giúp tả can hỏa
– Đại hoàng kết hợp với Sinh thạch cao giúp tả Vị hỏa
Phương thang ứng dụng:
– Đại thừa khí thang
– Tả Tâm thang
– Đơn xa hoàn
– Hạ ứ huyết thang
– Đại hoàng mẫuđơn bì thang
Người đăng: BS.Trần Văn Toàn
🔎 Tra cứu thông tin tiện ích hơn trên App Tuệ Y
🌐 Link tải CH Play: Tuệ Y