Bệnh Lý Thượng Mã Phong Theo Góc Nhìn Đông Tây Y – Y Gia Quán

Tìm hiểu bệnh lý thượng mã phong theo góc nhìn của Đông y và Tây y.

Theo tục lệ thời xưa khi tổ chức cưới hỏi trước giờ vu quy, trong gói quà người mẹ tặng cho con gái thường có 1 chiếc trâm hay 7 chiếc kim, tục này là “bí truyền” mà người mẹ muốn “tâm sự” ngầm với con gái của mình trước khi về nhà chồng. Xuất sứ của tục này là để phòng tai biến “Phạm phòng”, trong y học gọi là “Thượng mã phong” hay nói một cách thô thiển là chết trên bụng vợ. Tuy nhiên do rất ít tài liệu thành văn nào nói về tục này, có lẽ do các cụ nhà nho ngày xưa đã cầm bút thì phải viết những điều thanh nhã, rồi do sự ngần ngại của một số gia đình về việc chia sẻ chuyện chăn gối cho con khi đến tuổi dựng vợ gả chồng, đôi khi do mẹ mất sớm hoặc đám cưới xa quê vắng mẹ nên dần dần “bí truyền” này bị mai một. Dẫn đến nhiều bà mẹ thời nay không biết để truyền tiếp cho con cái nữa.
Thời xưa đất nước còn khó khổ, việc thiếu ăn thiếu mặc là chuyện thường, nên thể chất và tinh thần của các chàng rể cũng có sự suy tổn nhất định, lại thêm việc tổ chức một đám cưới cũng phải chạy ngược chạy xuôi, bận rộn vất vả, đến ngày trọng đại thì uống rượu nhập phòng, trong quá trình quan hệ khi người chồng xuất tinh, đột nhiên ngất xỉu gục ngay trên người vợ, có thể bị “gục” từ lần xuất tinh đầu tiên hoặc sau nhiều lần xuất tinh liên tục mới gây ra. Trường hợp nói trên gọi là “Thượng mã phong”.
Từ đây chúng ta thấy được có 3 trường hợp chính có thể dẫn đến bệnh lý này:
1. Trên nền cơ thể suy kiệt, thời nay hay gặp ở những nhóm đối tượng người bệnh nặng trong thời gian kéo dài hoặc ở những người tuổi đã cao ngoài 60.
2. Tần suất quan hệ tình dục, xuất tinh liên tục trong thời gian ngắn, thời nay hay gặp ở những người xa vợ, xa người yêu lâu ngày đến khi được gặp, cảm xúc dồn nén bấy lâu cộng thêm bài cũ bài mới chưa trả nên hăng hái “gom lại trả một thể” hoặc gặp ở những người cuồng dâm.
3. Những người sau khi uống rượu nhập phòng. Trường hợp này thời xưa, thời nay đều gặp.
 
Vậy cái gốc mà phát sinh ra bệnh “Thượng mã phong” là ở đâu?
Tất cả chỉ nằm ở 1 chữ “TINH”. Chữ “Tinh” này mọi người không nên hiểu một cách thô thiển là tinh sinh dục hay còn gọi là tinh trùng. Theo Đông y, con người có 3 bảo vật quý mà cần phải giữ gìn đó là Tinh – Khí – Thần, thế nên thiền sư Tuệ Tĩnh người được dân tộc Việt Nam tôn vinh là Y thánh, đã để lại cho chúng ta một câu thơ rất giá trị trong việc khuyên bảo giúp giữ gìn sức khỏe đó là:
“BẾ TINH, DƯỠNG KHÍ, TỒN THẦN,
THANH TÂM, QUẢ DỤC, THỦ CHÂN, LUYỆN HÌNH”
 
Cái “Tinh” là vật chất cấu thành nên cơ thể, khởi nguồn của sự sống, ban đầu được nhận tinh tiên thiên do cha mẹ cho, sau đó được bồi phụ bởi tinh hậu thiên. Thủy cốc sau khi vào tỳ vị được vận hóa thành tinh chấp, sẽ đưa lên phế để có sự kết hợp với thiên khí và rồi phân bố đi khắp toàn thân, cái tinh ấy được các tạng tàng trữ và một phần ký gửi ở thận, bởi lẽ chức năng của thận chủ về bế tàng. Khi cơ thể suy kiệt hoặc do tình dục quá độ hoặc do uống rượu nhập phòng, làm mất chức năng bế tàng của thận “đàng tiết 1 đồng thì ông cho bà cả” nên mới dẫn đến tình trạng tinh bao thoát. Mất tinh thì mất khí, mất tinh mất khí thì mất thần, con người có 3 bảo vật giờ mất cả ba thì lìa khỏi cõi trần thế cũng là điều dễ hiểu!
Trong trường hợp này người vợ đừng vì hoảng loạn mà đẩy người chồng ra, bình tĩnh 1 tay ôm chặt người chồng, không rút dương vật ra khỏi âm hộ (đây là việc tiên quyết người vợ cần làm, rút ra thì tỉ lệ sống người chồng rất thấp), 1 tay lấy cây trâm hoặc chiếc kim “thần thánh” mà người mẹ đã trao cho trong lễ vu quy châm vào huyệt Trường Cường, hễ thấy có máu chảy ra là còn có thể cứu được, kích thích đến lúc nào người chồng tỉnh lại mới thôi. Nếu trong trường hợp không có kim mà nhìn thấy lông ở vùng hậu môn nam giới thì nắm lấy mà giật.
Ngoài ra có thể kết hợp thêm hô hấp nhân tạo, hít hơi thật sâu xuống bụng rồi thổi hơi nóng của mình vào miệng chồng, để dương khi dần trở lại giúp điều hòa hai khí âm dương. Trong trường hợp ngàn cân treo sợi tóc, nếu có thể thì đừng ngần ngại kêu cứu nhờ người giúp sức, vấn đề hô hấp có thể nhờ một người khác thực hiện không nhất thiết là người vợ.
Khi người chồng đã qua cơn nguy kịch thì có thể cho dùng “Nhân sâm phụ tử thang” để bồi phụ lại một phần nguyên khí hao tổn, nếu nhà nghèo thì có thể thay thế bằng Hoàng kỳ, Đương quy.
 
* Giải thích:
– Tại sao mẹ lại cho 7 cây kim?
Theo quan niệm cổ truyền “Nam thất nữ cửu”, khi quan hệ tình dục hầu như chỉ có người con trai “phạm phòng” chứ chưa thấy ghi nhận trường hợp ở con gái. Nên người mẹ đưa 7 kim ý để phòng xa, dùng cho con rể lúc “ngã ngựa”.
 
– Tại sao lại châm huyệt Trường cường?
Bởi lẽ, thận sinh tinh, tinh sinh tủy, tủy được đưa từ Trường cường lên. Nay do tinh khí bạo thoát, cơ thể nhất thời không sản sinh ra kịp nên phải châm Trường cường để kích thích kéo dịch tủy xuống hóa ngược thành tinh giúp bồi phụ lại 1 phần lượng tinh đã mất, cấp cứu qua cơn nguy kịch.
 

* Thượng mã phong theo góc nhìn của Tây y:

Một số thông tin trên mạng về bệnh lý “Thượng mã phong” bảo rằng đó là tình trạng đột quỵ. Nếu hiểu “Đột quỵ” theo bệnh lý của Tây y thì quả thật là không đúng, vì đột quỵ theo tây y là tình trạng tổn thương tế bào não do huyết khối hoặc xuất huyết não gây ra!
 
Nay Y GIA QUÁN xin chia sẻ để mọi người hiểu hơn theo góc nhìn của tây y.
 
Khi quan hệ tình dục, cơ thể bị tiêu hao năng lượng trực tiếp cho các hoạt động tình dục, mất đi rất nhiều protein, acid amin, các vi chất quan trong, đặc biệt là sự thiết hụt tạm thời các chất dẫn truyền thần kinh những chất này không thể tổng hợp trong thời gian ngắn.
Trong tinh dịch có rất nhiều các chất dinh dưỡng giàu năng lượng như fructose, arginine, carnitine, acid citric,… và các khoáng chất như Zn, Cu, Fe, Phospho,… chúng là những thành phần chủ chốt trong các enzyme quan trọng của tế bào.
 
Khi tình dục quá độ cơ thể cũng phát ra những cảnh báo ban đầu, gửi tín hiệu đầu tiên đến toàn thân chứ chưa hẳn là cơ quan sinh dục, như chóng mặt, hoa mắt, ù tai, đau lưng mỏi gối, hụt hơi,… hoặc tại cơ quan sinh dục thì có tình trạng rối loạn cương dương, khó xuất tinh, sau khi xuất tinh nếu tiếp tục quan hệ thì thời gian để xuất tinh lần sau sẽ lâu hơn lần trước …
Tình trạng gây ra bệnh lý Thượng mã phương dựa trên 4 cơ chế chính:
 
1. Cơ chế thần kinh nội tiết:
Khi tần suất hoạt đông tình dục liên tục, xuất tinh quá nhiều lần trong thời gian ngắn, làm cho hệ thần kinh không có khoảng nghỉ, không tổng hợp hay tái hấp thu kịp các chất dẫn truyền thần kinh, gây ra tình trạng giảm tính đàn hồi của hệ thần kinh (Neuroplasticity).
 
2. Gia tăng các sản phẩm gây hại cho thần kinh:
Sự quá tải làm gia tăng các chất có hoạt tính gây viêm như (Prostaglandin E2, histamine và glutamate) sẽ gây độc tế bào thần kinh, ảnh hưởng đến nhiều hệ thống, cơ quan, mô và trục tinh hoàn-tuyến yên-thượng thận. Quá trình viêm và sự giảm tính đàn hồi của thần kinh tạo nên một vòng xoắn bệnh lý càng làm tổn thương thêm nhiều hệ cơ quan khác.
 
3. Rối loạn hoocmon:
Khi sự quá độ tình dục vẫn được diễn ra, phản ứng của cơ thể là trục dưới đồi-tuyến yên, sẽ dừng trong vài ngày, vài tuần hoặc thậm chí vài tháng do đó giảm nồng độ androgens (DHEA, testerone, androstenedione, và DHT) hơn nữa sự ngừng hoạt động này sẽ làm tăng lượng cortisol, prolactin. Quá độ tình dục kéo dài gây ra tình trạng kiệt quệ androgen, suy kiệt tình dục và tạo ra một vòng đáp ứng tự phát của quá trình viêm thay thế cho hoạt động của trục dưới đồi tuyến yên-thượng thận-tinh hoàn. Kết quả là trạng thái nhiễm độc (excitotoxity) được quan sát thấy trong các tế bào não, tim, gan, thận, mạch máu, hệ tiêu hóa, tuyến tiền liệt, tụy, túi mật, tinh hoàn, mắt, da, xương, khớp và nhiều mô mềm.
 
4. Rối loạn vận mạch:
Sự co thắt động mạch trong não, trong tuyến thượng thận, gan và tinh hoàn sẽ xảy ra và lan rộng đến các mạch máu lớn hơn dẫn đến tình trạng đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, đau tức tinh hoàn, hụt hơi thở nông và mệt mỏi trầm trọng.
Từ những cơ chế nêu trên mà gây ra bệnh lý Thượng mã phong, Y Gia Quán đã phân tính khá chi tiết theo góc nhìn của cả Đông y và Tây y, mong rằng nó sẽ giúp bạn hiểu sâu hơn về bệnh lý và có hướng tư vấn, xử trí cho bệnh nhân phù hợp.
 

Người đăng: BS.Trần Văn Toàn

🔎 Tra cứu thông tin tiện ích hơn trên App Tuệ Y

🌐 Link tải CH Play: Tuệ Y

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Contact Me on Zalo